Een uitvaartspeech is een belangrijk moment in de tijd. Het is een mooi moment waarbij je de overledene recht wilt doen en eer wilt bewijzen. Tegelijk zijn er nog zoveel dingen die geregeld moeten worden! Veel meer dan alleen de uitvaartspeech schrijven. Meestal komt het overlijden toch nog onverwacht en ligt er geen kant-en-klare hulp bij een uitvaartspeech klaar. Maar het schrijven van een goede uitvaartspeech kan een belangrijk hulpmiddel zijn bij de rouwverwerking. Het is een manier om de overleden te benoemen. Zijn of haar eigenschappen terug te halen en anekdotes vast te leggen. Gebruik het spreken op de uitvaart als een manier om dichtbij de overledene te komen. Ga je niet haasten, maar ga rustig zitten, druk je verdriet niet weg maar geniet van de mooie momenten en begin met de eerste stap; het verzamelen.
Feiten bieden houvast en ze vormen vaak een goed startpunt voor de toespraak. Gedachten ordenen is immers niet makkelijk als je wordt overstelpt door emoties. De recente herinneringen liggen vaak bovenop maar een goede voorbereiding maakt dat de uiteindelijke speech het hele leven beslaat. Ook helpt het om de grote lijnen te blijven zien en iemand te kunnen omschrijven qua karakter. Hoe was iemand werkelijk, wat was nou echt typerend…? Dwing jezelf om niet gelijk te gaan schrijven maar maak een echte, papieren map aan waarin je documenten, herinneringen, lijstjes en stukjes tekst kan bewaren.
Eigen taal
Wanneer je deze fase zorgvuldig en ontspannen doorloopt, zal je merken dat het schrijven zelf ook wel makkelijker gaat. Er zijn allemaal ‘laatjes’ in je hoofd opengegaan. Herinneringen komen terug en sleutelwoorden dringen zichzelf op. Bij het schrijven zijn er nog een aantal tips waar u rekening mee kunt houden. Het gaat bijvoorbeeld om de keuze van de vorm, maar ook om een aantal dingen die u wel of juist beter niet kunt doen. Schrijf de rouwspeech in uw eigen taal. Voorkom dat u woorden opschrijft die u normaal gesproken niet gebruikt. Soms hebben we de neiging om ‘belangrijke’ woorden te gebruiken als we spreken op de uitvaart, maar dat maakt de speech er meestal niet beter op. Gebruik je eigen woorden alsof je een verhaal naar vrienden aan het vertellen bent; eigenlijk is dat immers ook zo…
Bepaal een thema, een soort van rode draad die in het verhaal een aantal keren terug komt. Dit kan een karaktertrek zijn van de overledene. Liefst natuurlijk een positieve karaktertrek zoals iemand die veel lacht, geduldig is, altijd in gesprek komt met anderen enz. Minder positieve aspecten mogen zeker benoemd worden maar niet als rode draad.
Spreken op de uitvaart
Voor de toehoorders is het fijn als u zich in de rouwspeech tot hen richt en niet de hele tijd rechtstreeks tot de overledene. Wanneer u zich de hele tijd rechtstreeks tot de overledene richt kunt u per ongeluk een beeld creëren alsof u een exclusieve band heeft met de overledene. Daarnaast kan het voor de andere aanwezigen zo overkomen alsof u vergeet dat u niet de enige bent die afscheid neemt van de overledene. Uiteraard kunt u de overledene persoonlijk aanspreken. Het einde van uw speech is daarvoor vaak een mooie gelegenheid.
Spreek de aanwezigen direct toe in uw rouwspeech. Er zijn ook sprekers die het publiek niet benoemt en alleen tot de overledene spreekt, alsof de aanwezigen er niet zijn. Dat kan heel ongemakkelijk zijn, zowel voor de spreker als voor het publiek.
Maak bij voorkeur van de rouwspeech een echt persoonlijk verhaal van. Maak gebruik van uw eigen ervaringen en gevoelens tijdens het spreken op de uitvaart. Gebruik bij voorkeur geen standaard rouwteksten die kant-en-klaar zijn over te nemen van internet of uit boeken.